zondag 27 september 2009

vijgen (3)

Nu is het hek van de dam.
Eerst is er die ingezonden brief in Le Monde Magazine van deze week, waarin een lezeres schrijft dat de vijg een bisexuele vrucht is, aangezien hij (zij?) in opengesneden vorm een sensualité en volupté féminine heeft. Zo mooi kan ik het niet zeggen, zeker niet in het Frans. De dame citeert dan ook nog Alan Bates die in de film Women in Love, uit 1970, de vijg smeuig bespreekt. Dergelijke eruditie heb ik ook niet.

Op de website waar je pausballenjam kunt bestellen (www.drogue-douce.com) staan wat vijg-gelieerde uitdrukkingen. Sécher les figues bijvoorbeeld: zijn vijgen drogen, ofwel op zijn liefje wachten, of Avoir les figues hautes: de vijgen hoog hebben zitten, dat wil zeggen: teveel pretenties hebben.

In de Nederlandse van Dale – de 11e druk uit 1984 heb ik hier - vond ik als 5e betekenis van vijg ‘vrouw. schaamdeel’. Daar gaat je sensualiteit. Toen ik in de Franse van Dale keek vond ik de uitdrukking Pour les couilles du pape. Dat had niks meer met die jam te maken, maar betekent “voor de kat zijn kut”. Ja, zo staat het in die van Dale, ik citeer slechts.

Een ding is me nu in ieder geval duidelijk: dat Adam en Eva hun kostbare delen met vijgenbladeren bedekt zouden hebben bij hun vlucht uit het Paradijs is absoluut géén toeval.

zaterdag 26 september 2009

Vijgen (2)


In de vorige vijgenbijdrage weerhield enige preutsheid mij ervan te melden waaraan de vijg me doet denken. Maar onlangs begreep ik uit Le Monde Magazine dat dit een heel normale associatie is. Le Monde citeert weer het pauselijk paleis, dus wat zou ik me inhouden?

Het zit zo: ooit zou er enigszins per ongeluk een vrouwelijke paus gekozen zijn. Zoiets wilde men niet nog een keer (je vraagt je af waarom eigenlijk, maar daar gaat het nu niet om) en omdat men vond dat aanstaand Paus Clemens V er wat vrouwelijk uitzag werd hij voor zijn indiensttreding op een troon-met-gat gezet. Een kardinaal mocht onderlangs tasten of de paus alles had wat een man hoort te hebben, en meldde: “Duas habet et bene pendantes”.
Vrij vertaald: het zijn er twee en ze hangen er mooi bij. In Avignon, waar dit verhaal zich afspeelt, werd eraan toegevoegd: als vijgen.

En zo ontstond de Confiture de couilles du pape. En dat is weer te vertalen als pauselijke klotejam, pauselijke ballenjam of gewoon pausballenjam.

Vorige week heb ik er nog wat potjes van gemaakt. Lekker hoor.

vrijdag 18 september 2009

Drie vrolijke everzwijnen

Afgelopen weekend zijn er drie everzwijnen een dorpje in de Ariège binnengewandeld. Drie everzwijnen en goguette, schreef de jolige journalist van La Dépêche. Ik kende dat woord niet; het blijkt vrolijk, of lichtjes aangeschoten te betekenen. Drie vrolijke everzwijnen dus liepen langs de bakker en stopten even bij Café des Sports, waar de deur gesloten bleek. Twee gingen er toen naar het kerkhof, waar ze ingesloten en vervolgens doodgeschoten werden. Nummer drie dook in de Ariège en wist zwemmend te ontkomen.

Op de website van La Dépêche du Midi staat er zelfs een foto bij: twee dode everzwijnen op een kerkhof. Kijk maar hier.

Er staan regelmatig dierenavonturen in La Dépeche. Een everzwijn dat La Halle aux vêtements binnenstapt. Een everzwijn-met-schotwond dat uren later de jagers terugvindt en omver rent. Een hert dat dwars door de schuifdeuren een huiskamer in springt. Als er op een dag een everzwijn mijn keuken binnenkomt zal ik me wild schrikken, maar ik smul van die kleine artikeltjes.

woensdag 16 september 2009

jachtseizoen

Zondag is het jachtseizoen geopend. Ze mochten al twee weken op de kwartel schieten; nu mag de rest ook. Alleen de haas is nog tot half oktober vrij.
Het wordt weer oppassen als ik op zondagochtend ga wandelen. Een paar jaar geleden is er een vrouw doodgeschoten die aan het paddenstoelen zoeken was. Een ongeluk. Het was niet in mijn dorp, maar wel ergens in Frankrijk. De vrouw was even oud als ik en had twee kinderen. Ik wil nog niet dood, en zeker niet omdat iemand me verwart met een everzwijn.

Ik hoorde toevallig dat ze zondag zouden beginnen met de fazant, hier in mijn dorp. Ik heb diezelfde avond onze buurtfazant toegeroepen dat hij op moest passen, maar ik weet niet of die boodschap doorgekomen is.
Zondagochtend werd ik wakker van opgewonden hondengeblaf, het jagerstoetertje, en hond Bella. Bella is geen jachthond, maar een herder. Groot, maar met een klein hartje.
Ze mag niet boven komen, maar in geval van jachtgeluiden of onweer vergeet ze dat. Nu wilde ze onder mijn dekens kruipen, maar ze moest weer naar beneden. Even later hoorde ik haar weer, al leek ze haar best te doen niet te hard met haar nagels op het hout te tikken. Ze probeerde zich onder mijn bureau te verstoppen. Er zat niks anders op dan beneden te blijven en haar poot vast te houden.

Bella houdt niet van de jacht. Als ze nog wat minder naar haar instinct zou luisteren, zou ze vegetariër zijn. Ik hou ook niet van jacht, al weet ik dat het bij het plattelandsleven hoort. Volgens Yvette, de oude zus van buurman Camille, was het eigenlijk het enige vermaak voor de jongens van het dorp. Ze gingen nooit op vakantie, zei ze, de enige uitjes waren de dorpsfeesten en de jacht. Dat snap ik wel. En het is geen elitesport hier, dat weet ik ook. Misschien ben ik toch te veel stadsmeisje gebleven.

dinsdag 15 september 2009

vijgen


De rapen zijn gaar. Herstel, de vijgen zijn rijp. Aan het begin van het seizoen vind ik ze heerlijk. Ik voel me rijk en vreselijk gezond als ik bij wijze van ontbijt her en der een vijg pluk terwijl ik met de honden wandel.
Na een tijdje wordt het me wat veel. Wat saai ook. Maar dit jaar viel het begin van het seizoen vroeg; ik was toen nog niet terug uit Rusland. Ik geniet nu dus van het eind van het vijgenseizoen en verzin zelfs nieuwe recepten. Bleekselderij met vijg en geitenkaas, of een vijgen-honing clafoutis bijvoorbeeld. Aanraders.

donderdag 3 september 2009

Terug

Wat het hier mooi! En warm!
We reizen met de trein van Toulouse naar Lannemezan, waar onze buurvrouw ons zal komen ophalen. Daarna is het nog een half uur met de auto. We zijn dan met diverse vervoersmiddelen en inclusief overstap- en wachttijden zo’n 30 uur onderweg geweest.

De trein rijdt langs de Pyreneëen, de zon begint voorzichtig te zakken en over de bergen ligt een zachte glans. Na een dag lang naar de berken en moerassen tussen Rybinsk en Sint Petersburg te hebben gekeken, en onlangs nog een uur of acht naar de moerassen en berken tussen Sint Petersburg en Moskou, is de schoonheid van de Pyreneëen nog indringender dan anders.
Hoe komt het dat een heleboel Russen lyrisch worden als ze het over het Russische platteland hebben, en ik dat soort lyriek zelden bij een Fransman hoor? Is de schoonheid van de Franse natuur voor hem zo vanzelfsprekend? En is ‘de’ Rus bang dat zijn land niet mooi geworden wordt?
De dorpslyriek komt overigens vooral van de stadsrus, en als ik Orlando Figes mag geloven (ik herlas onderweg stukken van zijn boek Natasha’s Dance) was dat 200 jaar geleden ook al zo. De ware, pure Rus (inclusief ziel waarschijnlijk) - zo dacht de adellijke en denkt de stedelijke Rus - bevindt zich op het platteland. Paddenstoelenzoekend of in de banja.

Misja, de buurman uit het Russische dorp, was vooral geïnteresseerd in hoe de mensen in ons Franse dorp leefden. Of het land nog bewerkt werd, en of men van de opbrengst kon leven. De buren in ons Franse dorp willen vooral weten hoe de mensen in het Russische dorp leefden. Of de grond nog bewerkt werd en… o, hoe ze dan leefden. Dorpsbewoners uit verschillende landen staan dichter bij elkaar dan dorps- en stadbewoners uit hetzelfde land.
‘Veertig jaar geleden hadden wij ook geen stromend water,’ zeggen de mijne. ‘We hadden nog een wc in de tuin.’ Aan de buiten-wc verbinden ze de conclusie dat het Russische dorp niet alleen meer eenvoud, maar ook meer solidairiteit kent. Onze enige ervaring met criminaliteit was in het Russische dorp, omdat het Russische platteland zo ellendig arm en vergeten is. De solidariteit is op een dag zachtjes vertrokken en liet alleen wat drank achter.

In liefde mag je kritisch zijn, en als ik morgen weer naar Rusland zou kunnen, ging ik. De kinderen lassen een wat langere pauze in. Tim wil beter Russisch leren. En Eva vroeg of we ook eens een keer naar Spanje konden gaan, naar het strand, zoals andere mensen.

(Dit stukje staat ook nog op de volkskrantreizen site.)